Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk kabinesi 1923’te kuruldu…
Kurtuluş Savaşı’ndan sonra 29 Ekim 1923’te Büyük Millet Meclisi tarafından ilan edildi ve Mustafa Kemal oybirliğiyle ilk Cumhurbaşkanı seçildi.
30 Ekim 1923’te İsmet İnönü tarafından Cumhuriyet’in ilk hükümeti kuruldu.
Mustafa Kemal Atatürk, 1938 yılındaki vefatına kadar üst üste dört kez cumhurbaşkanı seçilerek bu görevi en uzun süre yürüten cumhurbaşkanı oldu.
İşte Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk kabinesi
Başbakan – Dışişleri Yardımcısı: İsmet İnönü
Diyanet İşleri Başkan Yardımcısı: Mustafa Fevzi Sarhan
Adliye Vekili (Adalet): Seyyid Bey
Genelkurmay Başkan Yardımcısı: Fevzi Çakmak
Milli Savunma Yardımcısı: Kazım Özalp
İçişleri Vekili: Ahmet Ferit Tek
Maliye Yardımcısı: Hasan Fehmi Ataç-Mustafa Abdülhalik Renda
Milli Eğitim Bakanı: İsmail Safa Özler
Takas, İmar ve İskan Vekili: Mustafa Necati
Bayındırlık Vekili: Ahmet Muhtar Cilli- Süleyman Sırrı Aral
Sıhhiye ve Muavenet-i İçtimaiye (Sağlık ve Sosyal Yardım) Vekili: Refik Saydam
Ticaret Temsilcisi: Hasan Saka
Türkiye’de 1935 yılına kadar soyadı kullanılmıyordu. Bu durum Soyadı Kanunu’na kadar geçerliliğini korudu. Bu listede yer alan soyadları, Kabine üyelerinin daha sonra benimsediği soyadlardır.
Osmanlı İmparatorluğu’nda bazı kabine üyelerinin rolleri
Peki Cumhuriyetin ilanından önce Osmanlı ordusunda kabine üyeleri hangi görevlerde bulunuyordu?
İşte onlardan birkaçı…
İsmet İnönü
İsmet İnönü, 1903 yılında Osmanlı ordusuna katıldı ve I. Dünya Savaşı’nda Kafkasya ve Filistin cephelerinde savaştı.
1920 yılında Anadolu’ya taşındı.
Erkan, Genelkurmay vekili olarak 1. ve 2. İnönü Muharebelerini kazandı.
Büyük Taarruz’a Batı Cephesi Komutanı olarak katıldı.
Mudanya Mütarekesi ve Lozan Antlaşması’nda Türk heyetine başkanlık etti.
Aynı zamanda Cumhuriyetin ilanından sonra ilk başbakan oldu.
1934 yılında İnönü Muharebeleri’ndeki başarılarından dolayı “İnönü” soyadını aldı.
Fevzi Çakmak
Türkiye’nin Mustafa Kemal Atatürk’ten sonra ikinci ve son mareşali.
Aynı zamanda Cumhuriyet döneminin ilk Milli Savunma Bakanı ve Türk Silahlı Kuvvetlerinin ilk genelkurmay başkanıdır.
3 Şubat 1920 ile 5 Nisan 1920 tarihleri arasında Osmanlı Devleti’nin Harbiye Nazırı.
Mustafa Fevzi Sarhan
İttihat ve Terakki üyesi.
Osmanlı Mebusan Meclisi’ne Saruhan (Manisa) mebusu seçildi.
2. ve 3. dönemde Manisa Milletvekili seçildi ve vefatına kadar mecliste görev aldı.
Ahmet Ferit Tek
Son Osmanlı Mebusan Milletvekili olarak 1. ve 2. Dönem TBMM üyeliği yapmış, 1. ve 2. Murahhas Vekilleri heyetinde yer almıştır.
Türk Ocağı’nın kurucularındandır.